Młodzież między dwunastym, a czternastym rokiem życia przeżywa zwykle okres buntu. W tym wieku dysponują na ogół umiejętnością samodzielnego przetrwania, nie mają potrzeby tak bliskiej obecności rodziców, jak młodsze dzieci.
W procesie dojrzewania, nastolatek chce odnaleźć swą tożsamość oraz uwolnić się od więzów z rodzicami przez samodzielne dawanie sobie rady, jako warunek niezaleźności związanej z odpowiedzialnością za własne zachowania. Środowisko rówieśnicze moźe być konstruktywne lub destruktywne i taki teź moźe mieć wpływ na daną jednostkę.
Transformacja ustrojowa przyniosła ze sobą sporą dawkę brutalizacji życia, gdzie u młodzieży objawia się to w formie różnych subkultur, grup nieformalnych czy wręcz przestępczych. Brak autorytetów, kryzys pedagogiki, ogólne "rozprężenie", czy źle pojmowana demokracja to tylko nieliczne przyczyny takich postaw.
Niektóre postawy społeczno - moralne współczesnej młodzieży mogą przynieść społeczeństwu wyraźne szkody o charakterze moralnym, materialnym, a nawet społecznym, takim jak zagrożenie zdrowia, a nawet życia. Tak należy postrzegać negatywne subkultury młodzieżowe - w kategoriach patologii społecznej.
Subkultury negatywne dotyczą zwykle grup niformalnych, tzn. takich które powstały samorzutnie w łonie większych zbiorów społecznych i często poza jej przyzwoleniem. Grupy takie charakteryzują się zwykle tym, że zawierają elementy negatywizmu obyczajowego i moralnego, odbiegają od standardów przyjętych w danym społeczeństwie. Możemy mówić o demoralizacji współczesnej młodzieży jeżeli ta świadomie przekracza obowiązujące normy moralne, gdy jej zachowanie wobec innych ludzi jast krzywdzące i narusza ustalony porządek społeczny, jest to po prostu jawne lekceważenie prawa i przepisów życia społecznego.Objawia się to poprzez brak szacunku dla godności osobistej innego człowieka. Dlatego funkcjonowanie negatywnych subkultur ( albo podkultur ) młodzieżowych, ze względu na ujemne skutki ich zachowań zaliczamy do zjawisk patologii społecznej.
Wrastanie się młodzieży w społeczeństwo ma często charakter konfliktowy, pojawiają się różnice między pragnieniami młodych ludzi, a oczekiwaniami społeczeństwa - nazywamy to często konfliktem pokoleń. Młodzież coraz bardziej uwalnia się spod wpływów wychowawczych w wieku 13/14 - 19/20 lat. Mamy tu stopniowe przenoszenie się odniesienia z rodziny na grupę rówieśniczą.
Jeżeli proces ten jest zbyt szybki, a jeśli w dodatku powoduje uwikanie się młodego człowieka w grupę rówieśniczą o podkulturze negatywnej, wtedy mamy do czynienia z aspołecznym wychowaniem za pośrednictwem tej grupy.
Takim przykładem może być agresywne zachowanie się skinów, bijatyki coraz młodszych pseudo-kibiców , a także wzajemna agresja różnych grup młodzieżowych. W tym negatywnym obszarze mieszczą się m. in. subkultury narkomańskie, alkoholowe i przestępcze. Przynależność do takich grup często wiąże się z chęcią przeżywania ryzyka, a jeśli owe ryzyko kończy się powodzeniem, daje to danemu osobnikowi lepszą pozycję w grupie, podnosi jego prestiż. Agresja występująca w tych grupach wiąże się zawsze z bezwzględnością i brutalnością. Rodzi to klimat zagrożenia czy wręcz terroru, a to sprawców rozzuchwala i daje poczucie bezkarności.
Należałoby tu wspomnieć o roli telewizji czy kina i przekazywanych za ich pośrednictwem obrazów brutalności, przemocy, powodując w dużym stopniu oswajanie się z okrucieństwem, co powoduje zatarcie się granic co jest moralnie i społecznie dozwolone, akceptowane, a co nie jest.
Postawy współczesnej młodzieży manifestują się także poprzez sposób ubierania, uczesania, symbole, a także poprzez słownictwo nieraz określane jako slang. Zachętą do negatywnych postaw jest często anonimowość, szczególnie w dużych miastach, oraz ogólna dehumanizacja stosunków międzyludzkich.
Społeczeństwo globalne, w tym także polskie, przeżywa obecnie kryzys ekonomiczny i społeczny. Takie zagrożenia, jak inflacja, bezrobocie, upadek szkolnictwa, służby zdrowia, narastanie fali przestępczości, wzrost nietolerancji, skażenie środowiska naturalnego, ciągłe konflikty zbrojne, zagrożenie klęskami głodu w niektórych krajach, epuidemie, odbijają się na psychice i postawach młodego człowieka.
Konflikty społeczne, czy pokoleniowe są często nieuniknione, a czasem stanowią ważny czynnik zmian i postępu, wynikają one bowiem nieraz z potrzeb ludzkich i prowadzą do ich zaspokojenia. Istnieją oczywiście granice poza którymi konflikty stają się czynnikiem destrukcji życia społecznego, moralnego. Tysiące młodzieży żyje w poczuciu zagrożenia. Szukają oparcia w grupach nieformalnych, gdzie nie czują się tak wyobcowani. Jednak badania wykazują, że młodzież w grupie przestępczej ma spore poczucie osamotnienia. Znaczyłoby to, że grupy owe nie zapewniają całkowitego poczucia bezpieczeństwa. Grupy te często zmuszają swoich członków do rezygnacji z własnych przekonań, celów, czy wyznawanych norm społeczno-moralnych. Niejednokrotnie rzeczą trudną jest wydostanie się z pułapki subkultury. Przykładem takich grup są sekty. Podporządkowują sobie daną jednostkę wymagając wyzbycia się zasad dotychczas wyznawanych przez daną jednostkę. Sekty "przebudowywują" zasady współżycia społecznego i moralnego powołując się na "wyższe" cele. Młodzi na ogół ludzie, którzy wpadają w sidła sekt są poddawani "praniu mózgu". Często odbywa się to w sposób zaplanowany, powolny i cierpliwy. Powrót później do normalnego życia, jeżeli w ogóle, danej osoby bywa niezwykle ciężki i długotrwały.
Demokratyzacja życia spowodowała wśród młodzieży pewien wzrost tolerancji wobec innego światopoglądu i zapatrywań na różne sfery życia m. in. Z życia intymnego, erotycznego, gdzie obserwujemy wzrost deklaracji osób przyznających się jawnie do odmiennych orientacji seksualnych. Współczesna młodzież niechętnie odbywa służbę wojskową ponad połowa młodzieży niewidzi nic złego w odmowie odbycia takiej służby. Nie poczuwa się do obowiązku wobec ojczyzny czy społeczeństwa. Taka postawa może budzić pewne niepokoje. Około 60% badanych młodych ludzi nie aprobuje funkcjonowania demokracji w Polsce, chociaż jest przekonana, że jest to najlepszy sposób rządzenia.
Prawie połowa badanych młodych ludzi (do osiemnastego roku życia) potępia aborcję, ale są mniej skłonni niż dorośli do potępienia oglądania materiałów pornograficznych. Młodzież mniej skora jest do potępienia samobójstwa, zdrady małżeńskiej; tutaj nie mają takich wątpliwości natury moralnej jak ludzie starsi.
Pewna grupa młodzieży, niezależnie od tego czy jest powiązana w jakiś sposób z grupami nieformalnymi czy też nie, zdaje sobie sprawę że przyszłość w miarę pewną może zapewnić odpowiednie wykształcenie. Zauważa się duży pęd młodzieży do zdobywania wiedzy np: na wyższych uczelniach. Spora grupa młodzieży działa w różnego rodzaju klubach, stowarzyszeniach, teatrach amatorskich, kółkach zainteresowań itp. Wspiera też różnego rodzaju akcje polityczne angażując się np. podczas wyborów prezydenckich jako wolontariusze z ramienia różnych ugrupowań politycznych. Taka postawa społeczna może dobrze rokować na przyszłość, jako że dzisiejsza młodzież będzie w niedalekiej przyszłości miała wpływ na politykę państwa i na funkcjonowanie różnych instytucji w kraju.
Zwykle bywa tak, że negatywne strony naszego życia łatwiej dają się zauważać. Często poprzez swój "niespokojny", bulwersujący nawet charakter są bardziej widoczne, aniżeli postawy pozytywne. I dlatego też mało czasu i uwagi poświęca się na pozytywne zachowania młodzieży, uwaga społeczeństwa pedagogów bardziej skupia się na sprawach negatywnych. Z tego powodu, gdy zastanawiamy się nad postawami społeczno moralnymi współczesnej młodzieży szybciej przychodzą nam na myśl przytoczone tu postawy negatywne, wymagające korekty, a dopiero w drugim rzędzie postawy pozytywne, które ze względu na swój "spokojny" charakter nie są tak mocno zauważane.