Przemoc seksualna wobec dziecka to jakiekolwiek zachowania seksualne służące uzyskaniu podniecenia lub satysfakcji seksualnej przez sprawcę, czyli : uwagi i dowcipy o charakterze erotycznym, namawianie do oglądania pornografii, kontakty ekshibicjonistyczne, dotykanie miejsc intymnych, namawianie do rozbierania się, namawianie do stosunku płciowego, penetracja różnymi przedmiotami, penetracja palcami, zmuszanie do dotykania narządów płciowych, zmuszanie do seksu oralnego, stosunek płciowy. 

Jeśli do takiego zachowania dopuszcza się któryś z członków rodziny nazywamy to kazirodztwem.

Z amerykańskich statystyk, które-jak twierdzą polscy specjaliści-odpowiadają naszej rzeczywistości, wynika, że około 60 % wykorzystywanych seksualnie lub zgwałconych ma mniej niż 18lat.Aż 78% znało napastnika wcześniej. Sprawcami są na ogół osoby bliskie. Na czele są ojcowie i ojczymowie, potem dziadkowie, wujkowie, bracia, siostry i na końcu matki.

Sprawcy niekoniecznie muszą napastować dziecko odmiennej płci. Zdarzają się przypadki molestowania o charakterze homoseksualnym. Znane są przypadki, kiedy ojciec sterroryzował całą rodzinę i zmuszał ją do uczestniczenia w orgiach: matka musiała współżyć z synem i córką, dzieci ze sobą, on ze wszystkimi. Oczywiście, jest to przypadek ekstremalny, ale w naszym społeczeństwie na molestowanie seksualne patrzy się w jeden sposób: ‘’brutalny ojciec atakuje niewinną dziewczynkę, wyrządza jej krzywdę...’’itp. A przecież

sprawcami są nie tylko ojcowie, ofiarą padają nie tylko dziewczynki, a forma napastowania nie zawsze jest brutalna.

W przypadku molestowania dziecka między naturalnymi (zwykłe objawy miłości rodzicielskiej-całowanie, głaskanie, dotykanie, przytulanie ) i patologicznymi ( miłość rodzicielska z podtekstem erotycznym) zachowaniami granica jest bardzo płynna . Jeśli patologiczne zachowania w stosunku do dziecka przebiegają w miłej, ciepłej, serdecznej atmosferze, dziecko w ogóle może nie mieć odczucia, że dzieje się coś złego . O ile oczywiście miało to miejsce w wieku, do którego dziecko sięgnąć pamięcią, a nie np. gdy miało 2-3 lata.

Wykorzystywanie seksualne przez członków rodziny może trwać latami. Badania psychologów wykazały, że molestowanie dzieci zwykle zaczyna się w wieku 6-8 lat i ciągnie się do 14-15 roku życia. Dzieje się tak dlatego, że małe ofiary nic nikomu nie mówią. Do milczenia zmusza je przerażenie, szantaż lub po prostu wstyd.

Kiedy wchodzą w wiek dojrzewania zdają sobie sprawę, że tak nie powinno być.

Niektórzy dowiadują się prawdy o przemocy seksualnej na zajęciach w szkole.

Jakie związki kazirodcze występują najczęściej ? Zdecydowanie na pierwszym miejscu są związki ojców z córkami, następnie między rodzeństwem, a najrzadziej występują związki matek z córkami.

1. Związki ojców z córkami

U części tych ojców lekarze rozpoznają osobowość psychopatyczną, niedojrzałą, ze skłonnościami do pedofilii (ukierunkowanej wobec własnych córek ), promiskuityzm (częste zmiany partnerów seksualnych w związkach nie opartych na uczuciu, a także wielość kontaktów seksualnych ). Uderza stosunkowo wysoki poziom alkoholizowania się tych ojców (ok. 75%). Ojcowie ci często są prawdziwymi tyranami domowymi. Rodzina jest całkowicie mu podporządkowana i uzależniona finansowo. Związki kazirodcze bywają różne, mogą ograniczać się do jednej z córek-najczęściej tej najbardziej biernej, ale spotyka się przypadki współżycia z innymi, a nawet ze wszystkimi. Związki te potrafią trwać przez kilka lat, mają czasem stałą regularność współżycia. Wobec partnerki-córki ojciec przyjmuje niejasną rolę, jest zarówno ojcem jak i partnerem seksualnym. Ojcowie z reguły nadają pozory normalności swemu postępowaniu. Zdarza się np. , ojciec postrzega córkę jako kopię swojej żony z lat młodości. W przypadku gdy córka nie jest biologicznym potomkiem , traktowana bywa wówczas bardziej jako kobieta-partnerka niż córka.

Na uwagę zasługuje sytuacja i postawa żon tych mężczyzn. Okazuje się, że wiele tych kobiet ujawniało zaburzenia seksualne i niechęć do współżycia ze swymi mężami. Zachowania kazirodcze mężów tolerowały albo udawały, że nic nie wiedzą, inne były nadmiernie tolerancyjne. Zdarzają się też przypadki akceptowania wykorzystywania córki z powodu strachu przed mężem. Wielu badaczy odkryło w osobowości tych kobiet mechanizmy podświadomie przekazywane córce ‘’ praw uwodzenia’’ ojca w celu przejęcia przez nią funkcji seksualnych, której sama nie chciała lub nie mogła spełniać.

Na uwagę zasługuje też to co myślą i czują córki w tych związkach. Jedne czują się przymuszone do tych związków, odczuwają lęk, zagrożenie. Inne w różnym stopniu akceptują ten układ, zdarzają się też postawy prowokujące ojców. Badania osobowości tych córek wykazały wysoki poziom zaburzeń osobowości.

2. Związki kazirodcze między rodzeństwem

Najczęściej dotyczy to osób młodych, średni wiek chłopców wynosi 15-16 lat dziewcząt 12-13. Zwykle występuje w tych rodzinach brak więzi uczuciowej, synowie często ujawniają głębokie zaburzenia osobowości i sprawiają trudności wychowawcze. W niektórych przypadkach kontakty te wykazują zaburzenia seksualne, przedwczesne dojrzewanie płciowe, tendencje dewiacyjne np. sadyzm.

3. Związki matka-syn

Związki te należą do niezmiernie rzadkich, budzą jednak szczególnie negatywną ocenę. W większości przypadków spotyka się w tych związkach występowanie zaburzeń psychicznych. Spotkać się można z przypadkami kiedy nadopiekuńcza matka, mając nieśmiałego syna skarżącego się na brak kontaktów seksualnych, przyjmowała wobec niego postawę ochronną i starała się go bronić przed ‘’złymi’’ kobietami, stąd też decydowała się na kontakty seksualne z nim , aby go jak najdłużej przy sobie utrzymać.

Inne związki kazirodcze, np. ojciec-syn, matka-córka, dziadek-wnuki są rzadko spotykane, a właściwie rzadko ujawniane

Jakie są przyczyny zachowań kazirodczych? Wspomniałam już o niektórych przyczynach np. zaburzenia psychiczne. Wielu badaczy podkreśla znaczenie dysfunkcji rodziny, w której powstaje ‘’własne prawo’’ . Więź rodzinna traktowana jest jako wzajemne należenie do siebie. Takie funkcjonowanie rodziny wymaga zachowania tajemnicy, dąży się do utrzymania mitu harmonii rodzinnej.

Do czynników sprzyjających występowaniu kazirodztwa zalicza się też: długą nieobecność w domu, patologię małżeństwa, alkoholizm, narkomanię, izolację społeczną, zaburzenia i różne dewiacje seksualne, psychopatię.

Jakie następstwa?

*depresja

*nerwice lękowe

*zaburzenia psychosomatyczne

*pourazowy zespół stresowy, który może wiązać się nawet z zaburzeniami osobowości

*problemy z utworzeniem bliskiego związku z inną osobą

*ciąża-w wielu przypadkach dzieci zrodzone z tych związków wychowywane są w takiej rodzinie , zdarza się też, że żony sprawców odczuwają raczej wstyd z faktu urodzenia przez córkę nieślubnego dziecka, niż z faktu kazirodczego ich pochodzenia

*choroby weneryczne, infekcje, uszkodzenia narządów płciowych

*seksualna agresja wobec innych

*próby samobójcze

*uzależnienie od alkoholu i narkotyków

*problemy seksualne i małżeńskie w wieku późniejszym

Należy też dodać, że u części osób, mających doświadczenia kazirodcze, nie stwierdza się negatywnych następstw tego rodzaju przeżyć. Wynika to z ich autopsychoterapii lub też z leczniczego oddziaływania związków uczuciowych.

W wielu ośrodkach psychoterapeutycznych prowadzi się leczenie rodzin z układami kazirodczymi. Lekarze podkreślają, że niezwykle ważna jest poprawa relacji matka-córka oraz mąż-żona. Psychoterapia jest długotrwała i obejmuje wszystkich członków rodziny. Leczenie ma na celu nie tylko poprawę aktualnych relacji pomiędzy członkami rodziny, ale i przeciwdziałanie negatywnym następstwom doświadczeń kazirodczych. W wielu przypadkach taka psychoterapia daje pozytywne rezultaty, niekiedy wymaga również leczenia psychiatrycznego.

Na problem kazirodztwa patrzy się często jak przez krzywe zwierciadło, kiedy ujawniane są fakty z rodzin z marginesu społecznego lub słyszy się o przestępstwach seksualnych. Należy sobie uświadomić, że w zasadzie większość przypadków kazirodztwa nie jest ujawniana, a osoby biorące w tym udział nie należą do ‘’marginesu’’.

Polski kodeks karny przewiduje karę od 6 miesięcy do 10 lat za ‘’czyn lubieżny względem osoby poniżej 15 lat’’(art.176, w nowym art.200).Wystarczy zgłosić fakt na policję, a prokuratura ma obowiązek zająć się sprawą. Ofiara ma prawo do bezpłatnego adwokata.

Według danych Ministerstwa Sprawiedliwości w latach 1993-1996 za kazirodztwo skazano 42 osoby.

Niewiele ofiar decyduje się na oskarżenie bliskiej osoby...