Krytyka szkoły tradycyjnej z jej sztywną organizacją i metodami, powodującymi bierność uczniów i oderwanie od życia ,doprowadziła w końcu 19 i w 20 wieku do powstania różnych nowych koncepcji i kierunków w teorii i metodyce kształcenia. Niektóre z nich znalazły zastosowanie w praktyce szkolnej i zyskały sobie w różnych krajach dużą popularność.

Kształcenie specjalne to planowy, systematyczny proces oddziaływania dydaktyczno-wychowawczego na uczniów niepełnosprawnych. W zależności od wieku, rodzaju i stopnia niepełnosprawności kształcenie specjalne odbywa się w przedszkolach specjalnych, szkołach (klasach) specjalnych podstawowych, zawodowych i średnich w ramach nauczania indywidualnego oraz innych form organizacyjnych. Coraz częściej kształceniem specjalnym objęte są dzieci pozostające w szkołach masowych, np. dzieci z parcjalnymi zaburzeniami, dzieci przewlekle chore.

"Podstawa programowa" precyzuje zadania stawiane przed szkołą podstawową, nie określa jednak na podobnym poziomie ogólności celów jej działania.

Zadaniem lektury jest rozwijanie wrażliwości na piękno języka oraz oddziaływanie wychowawcze poprzez treści książki na myśli, uczucia i postępowanie dziecka. Z tego zadania głównego wynikają zadania szczegółowe:

- zainteresowanie dzieci i rozbudzenie zamiłowania do lektury wartościowych książek,